Ổi là loại cây dễ trồng, thu hoạch nhanh, có thể trồng xen canh hoặc thuần canh. Trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh, diện tích trồng ổi hiện gần 400 ha, tập trung ở một số khu vực như Vịnh Hạ Long, Đồng Chao, Đầm Hà… Những năm gần đây, cây ổi trở thành một trong những cây ăn quả chủ lực. Mang lại giá trị kinh tế cao cho người trồng trên địa bàn tỉnh, tuy nhiên sâu cây ổi có thể ảnh hưởng đến sinh trưởng, năng suất, chất lượng nếu không được phát hiện và ngăn chặn kịp thời.
Để giúp người trồng ổi nắm vững những kiến thức cơ bản về phòng trừ sâu bệnh và áp dụng vào thực tế sản xuất, chúng tôi xin giới thiệu đến các bạn một số loại sâu hại chính trên cây ổi và các biện pháp phòng trừ chúng như sau:
Sâu đục quả
Đặc điểm nhận dạng
Sâu đục quả có kích thước nhỏ, màu vàng và có nhiều đốm đen trên cánh. Trứng nằm rải rác trên quả non. Ấu trùng có đầu màu nâu và thân màu trắng hồng. Bướm hoạt động vào ban đêm và ẩn mình trong lá vào ban ngày. Bướm thường bám vào chùm hoa để hút mật và đẻ trứng trên các lá đài của quả hoặc nơi lá bám vào quả. Mỗi con bướm cái có thể đẻ 20-30 trứng. Khi ấu trùng nở, chúng bò rất nhanh và chui ngay vào quả.
Sâu có thể phát triển từ giai đoạn quả nhỏ cho đến gần thu hoạch, nhưng nặng nhất khi quả chỉ bằng cỡ ngón tay cái của quả chanh. Sâu thường biến thành nhộng trên cành, lá gần quả bị tấn công, thậm chí trên quả. Nếu sâu bệnh tấn công quả khi còn nhỏ sẽ làm quả biến dạng và rụng về sau, nếu sâu tấn công khi quả đã lớn sẽ làm giảm chất lượng quả. Ngoài ra, khi bị sâu cây ổi phá hoại, quả thường bị nấm bệnh tấn công, gây thối quả. Triệu chứng nhận biết là những đám phân màu nâu sẫm do giun thải ra ngoài hang.
Cách phòng ngừa
- Thăm vườn thường xuyên trong giai đoạn đậu quả để phát hiện sớm sâu đục quả.
- Thu gom và tiêu hủy những quả bị sâu bệnh phá hoại.
- Cắt tỉa cành hàng năm để tạo sự thông thoáng cho sân vườn.
- Cắt tỉa những quả non thành từng chùm.
- Dùng giấy hoặc túi nilon bọc trái sau khi bỏ lá đài cũng rất hiệu quả trong việc hạn chế sâu đục quả và màu sắc quả sẽ đẹp hơn.
- Nếu cần thiết có thể sử dụng hóa chất ở những vùng thường xuyên bị nhiễm khuẩn nặng. Sử dụng các loại hóa chất có tác dụng diệt sâu đục trái hiệu quả như: Delfin WG (32BIU), Limate 7.5EC, Tasieu 1.0 EC, 1.9EC, Tungatin 1.8EC…. Phun kỹ vào cành, thân và quả khi quả còn nhỏ để tạo điều kiện thối rữa trước khi trứng hoặc ấu trùng mới đẻ chui vào bên trong. Không phun thuốc trừ sâu sau khi trái đã lớn, vì sâu đã xâm nhập vào trái và không thể tiêu diệt hiệu quả, tránh gây ngộ độc cho người sử dụng.
Rệp phấn trắng
Đặc điểm nhận dạng
Rệp sống tập trung thành từng nhóm trên lá và mặt dưới thân quả, hút nhựa, làm vàng lá, quả nhỏ còi cọc, phát triển rệp nấm đen gây rụng quả. Tiêm nhựa cây, gây hư hại lá non, chồi và quả, để lại cây có lá nhỏ, khô và quả nhỏ. Rệp xuất hiện quanh năm, thường vào các tháng khô nóng trong mùa, gây thiệt hại chủ yếu vào mùa khô.
Cách phòng ngừa
- Triển khai đồng thời các biện pháp quản lý dịch hại tổng hợp IPM. Ổi không nên trồng quá dày đặc, thường xuyên cắt tỉa và loại bỏ những cành bị sâu bệnh, những cành ẩn trong lá, những cành già không đậu trái để duy trì độ thoáng cho vườn.
- Dùng máy bơm nước áp lực cao phun dòng nước cực mạnh vào những nơi thường có rệp để xua đuổi rệp.
- Bao trái cây bằng túi
- Thường xuyên kiểm tra vườn ổi để phát hiện và phun thuốc trừ sâu kịp thời để diệt rệp, nhất là khi cây đang trong giai đoạn nụ, lá non và quả non, sử dụng một trong các loại thuốc sau: Osago 80WG, Actara 25WG, Bassa 50EC, Reasgant 3.6EC. , Tasieu 1.9EC, Limat 7.5EC,…. Sử dụng thuốc theo hướng dẫn trên bao bì.
Bệnh thán thư
Đặc điểm nhận dạng
Bệnh thán thư gây hại lá, ngọn, hoa và quả. Trên lá, nấm hình thành các đốm tím ở giữa hoặc mép và đầu lá, gây ra các mảng cháy sém trên lá. Ngọn cây bị nấm hại chuyển sang màu nâu sẫm và lan xuống phía dưới khiến ngọn bị khô cong queo, lá rụng, thời tiết ẩm ướt hình thành tổ nấm đen. Các triệu chứng chết sớm cũng thường xuyên xuất hiện. Chồi và lá non rất dễ bị nấm tấn công, các chồi trên chuyển sang màu tím nhạt, sau đó chuyển sang màu nâu sẫm, dễ gãy.
Chúng gây hại quả từ khi còn non, ban đầu là những đốm đen nhỏ như hình kim. Sau đó phát triển thành những đốm tròn màu nâu sẫm ăn sâu vào thịt quả. Giữa vết bệnh có những hạt nhỏ màu đen là vết bệnh bào tử.
Các tổn thương liên kết với nhau, vùng bị ảnh hưởng trở nên cứng và thô ráp giống bệnh ghẻ. Quả bị bệnh biến dạng, dễ rụng, giảm chất lượng nghiêm trọng. Bệnh thán thư là bệnh phổ biến gây thiệt hại nặng nề nhất cho cây ổi.
Nấm phát triển tốt ở nhiệt độ khoảng 250°C nhưng sẽ chết trong vòng 10 phút ở nhiệt độ 500°C. Nấm vẫn tồn tại dưới dạng bào tử và sợi nấm trên các bộ phận của cây bị bệnh. Và tiếp tục gây bệnh vào năm sau, bệnh phát triển mạnh vào mùa mưa.
Cách phòng ngừa
- Cắt tỉa cành tạo tán thoáng cho cây. Dọn sạch và tiêu hủy tàn dư cây bệnh.
- Khi bệnh xuất hiện phun các loại thuốc sau: Daconil 75WP, Lilacter 0.3SL, Diboxylin 2SL, Antracol 70 WP…
Bệnh ghẻ
Đặc điểm nhận dạng
Nấm Venturia inaequalis thường tấn công lá, cuống lá, hoa và quả non, hiếm khi tấn công chồi non. Sợi nấm thường lây lan qua giọt nước và gió… xâm nhập vào khí khổng của lá, thân hoa, phần non của quả non và gây hư hỏng. Trên lá, bệnh thường xuất hiện đầu tiên ở mặt dưới lá sau đó lan dần. Vết bệnh khi mới xuất hiện có hình tròn, màu xám xanh, mép dần dần trong hơn và trở thành những sợi màu xanh đen. Sau một thời gian, những sợi tơ này biến mất và vết thương ngày càng to ra, trông giống như những chiếc gai nhỏ.
Bệnh nặng có thể làm lá héo, phồng rộp và chết dọc mép lá. Vết bệnh trên quả có hình tròn, trong, màu xanh xám, trên có mọc các sợi tơ. Ở giai đoạn sau, vết bệnh chuyển sang màu nâu sẫm, xuất hiện vảy và vết nứt. Nếu trên bề mặt quả có nhiều vết bệnh và bệnh phát triển mạnh sẽ làm cho quả bị biến dạng, biến dạng, kém chất lượng, cùi cứng, ít nước, mùi vị khó chịu, thậm chí rụng quả sớm.
Cách phòng ngừa
- Cắt tỉa cành, lá để đảm bảo thông thoáng, loại bỏ và tiêu hủy lá, ngọn bị bệnh
- Bón phân cân đối, hợp lý, bổ sung đầy đủ chất trung gian và vi lượng giúp cây trồng phát triển khỏe mạnh, tăng cường sức đề kháng, hạn chế sâu bệnh hại do nấm bệnh.
- Khi triệu chứng bệnh xuất hiện phun phòng trừ bộ thuốc chống nấm Nano Silver Copper và Nano Copper Oxychloride HLC 30ml/chai 16 lít, phun kỹ đều mặt trên, mặt dưới lá và toàn bộ bề mặt tán. Xịt lại sau 3-4 ngày. Đối với vườn bị bệnh nặng phun: Daconil 75WP, Lilacter 0.3SL, Antracol 70WP… phun đều trên cả hai mặt lá, cành và thân. Sau 7-10 ngày tiếp tục phun lại thuốc diệt nấm trên. Khi cây con nảy mầm phải theo dõi thường xuyên, nhất là sau khi mưa, độ ẩm không khí cao, tạo điều kiện cho nấm bệnh, rệp phát triển, khi phát hiện phải phun thuốc trừ nấm để diệt rệp, rệp gây hại nụ và mầm, quả non
Lưu ý:
- Vì ổi là loại quả tươi, trên cây có nhiều giai đoạn quả to, quả nhỏ hoặc ra hoa nên chỉ sử dụng thuốc trừ sâu khi sâu bệnh đạt mật độ ngưỡng; sử dụng đảm bảo 4 nguyên tắc an toàn, hiệu quả và môi trường. bảo vệ; cần thiết trước khi thu hoạch Đảm bảo thời gian cách ly.
- Những quả nhỏ, bị sâu bệnh nên cắt bỏ trước khi đóng gói. Sử dụng một số loại thuốc như Delfin WG (32BIU), Limate 7.5EC, Tasieu 1.0EC, 1.9EC, Daconil 75WP, Antracol 75 WP,… Phun khoảng 3-4 ngày trước khi đóng bao có thể phòng trừ một số loài gây hại. Bệnh trái cây.