Cây cà phê là một trong những loại cây kinh tế quan trọng trên toàn cầu, nhưng chúng thường dễ bị tấn công bởi nhiều loại bệnh hại gây hủy hoại cho sự phát triển và sản xuất. Dưới đây là các loại bệnh thường gặp trên cây cà phê, cùng với biểu hiện, nguyên nhân và cách trị hiệu quả.
1. Bệnh Rỉ Sắt
Bệnh rỉ sắt là một trong những bệnh thường gặp ở cây cà phê. Bệnh được nhận biết qua các vết rỉ màu vàng lên lá cây cà phê. Những vết này sau đó sẽ phát triển thành các vết lớn hơn, mảng nâu đậm, làm cho lá bị mất màu và thậm chí bị rụng. Bệnh này được gây ra bởi nấm Hemileia vastatrix. Nấm này lây lan qua gió và nước, và thường phát triển trong điều kiện ẩm ướt.
Để trị bệnh rỉ sắt, việc quản lý môi trường là cực kỳ quan trọng. Các biện pháp bao gồm:
- Phun thuốc trừ bệnh: Sử dụng thuốc chuyên dụng để ngăn chặn sự lây lan của nấm. Sử dụng đúng liều lượng và cách sử dụng thuốc đúng cách
-
- Abenix 10FL (Albendazole 10%) sử dụng với nồng độ 0,25 – 0,3% ( pha 25 – 30ml thuốc vào bình 10 lít phun ướt đều toàn cây, phun làm 2 lần cách nhau 7 ngày).
-
- Chevin 5SC (Hexaconazole 5%): Lượng dùng 1 – 2lít thuốc/ha, pha 40 – 60ml thuốc/bình 16lít nước, phun ướt đẫm tán lá cà phê. Nếu bệnh nặng phun lần 2 cách lần đầu 7 ngày.
- Giảm bớt ẩm ướt: Hạn chế lượng nước trên lá bằng cách tưới vào buổi sáng và hạn chế việc tưới nước trực tiếp lên lá cây. Ngoài ra, cần thiết kế hệ thống thoát nước hiệu quả để tránh tình trạng ngập úng.
- Diệt các cây cỏ gần cây cà phê: Cần phải diệt sạch các cây cỏ xung quanh vì chúng có thể là nơi ẩn náu của nấm và tăng khả năng ẩm ướt, gây lây lan bệnh.
Ngoài ra, để phòng tránh bệnh rỉ sắt, chúng ta cần thường xuyên kiểm tra tình trạng sức khỏe của cây cà phê và tiến hành xử lý kịp thời nếu phát hiện dấu hiệu của bệnh. Cần chọn giống cà phê có khả năng chống chịu bệnh tốt và tổ chức vệ sinh đất đai, giảm thiểu mầm bệnh trong đất.
2. Bệnh Thán Thư (Khô cành, khô quả)
Bệnh thán thư hay còn gọi là bệnh khô cành, khô quả là một trong những bệnh gây hại cho quả cà phê. Nó gây ra các vết mục đen và thối trên bề mặt quả và có thể lan rộng trên toàn quả, ảnh hưởng đến chất lượng của sản phẩm.
Bệnh thán thư do nấm Colletotrichum gây ra và thường xuất hiện trong điều kiện môi trường ẩm ướt.
Để trị bệnh thán thư, có thể thực hiện các biện pháp sau:
- Thu hoạch quả sớm: Nếu thu hoạch quả trước khi chúng bị nhiễm bệnh nặng, có thể giảm thiểu tác động của bệnh thán thư.
- Sử dụng thuốc trừ bệnh: Sử dụng thuốc trừ bệnh có hiệu quả để ngăn chặn sự lây lan của nấm và bảo vệ cây cà phê khỏi bị nhiễm bệnh.
- Loại bỏ quả bị nhiễm bệnh: Loại bỏ những quả đã nhiễm bệnh để ngăn chặn sự lây lan và bảo vệ những quả cà phê khác khỏi bị nhiễm bệnh.
Ngoài ra, việc bón phân đúng cách và chăm sóc cây cà phê thường xuyên cũng là những biện pháp hữu hiệu để phòng trị bệnh thán thư và bảo vệ sản phẩm chất lượng.
3. Bệnh Thối Rễ
Bệnh thối rễ gây thiệt hại cho hệ rễ của cây cà phê, làm cho chúng thối và dễ gãy. Khi bị bệnh, cây cà phê sẽ suy yếu, mất sức sống và có thể chết. Nguyên nhân của bệnh này là do nấm họ Fusarium xâm nhập vào hệ rễ qua các vết thương hoặc sự yếu đuối của hệ thống rễ
Để trị bệnh thối rễ, có thể thực hiện các biện pháp sau:
- Sử dụng đất có dự phòng: Trồng cây cà phê trên đất đã được xử lý để giảm nguy cơ nhiễm bệnh. Để đảm bảo sự hiệu quả của biện pháp này, cần phải chọn đúng loại đất và thực hiện quy trình xử lý đất đúng cách.
- Giảm thảm thực vật: Loại bỏ các cây cỏ và thảm thực vật gần cây cà phê để giảm sự cạnh tranh và tạo điều kiện khô ráo cho hệ rễ. Điều này sẽ giúp giảm nguy cơ nhiễm bệnh và tăng cường sức đề kháng của cây cà phê.
Ngoài ra, cần chú ý đến việc chăm sóc hệ thống rễ của cây cà phê bằng cách đảm bảo cung cấp đầy đủ nước và dinh dưỡng cho cây. Việc sử dụng phân bón hữu cơ và các loại thuốc trừ sâu an toàn cũng đóng vai trò quan trọng trong việc phòng chống bệnh thối rễ cho cây cà phê.
4. Bệnh Thối Nâu
Bệnh Thối nâu hay còn gọi là sương mai là một căn bệnh rất nguy hiểm đối với cây cà phê, khiến cho những cây bị suy yếu, mất màu và cuối cùng là chết. Ban đầu, bệnh thường bắt đầu bằng sự mất màu và ngả vàng của lá, sau đó cây sẽ bị suy nhược và chết đi.
Nguyên nhân của căn bệnh này là do nấm Verticillium nonalfalfae tấn công và xâm nhập vào hệ thống dẫn nước và chất dinh dưỡng của cây.
Để trị bệnh thối , có thể thực hiện các biện pháp sau:
- Loại bỏ cây bị nhiễm bệnh: Tốt nhất là loại bỏ và tiêu hủy những cây bị nhiễm bệnh để ngăn chặn sự lây lan của căn bệnh này.
- Sử dụng giống cây chống chịu bệnh: Trồng các giống cây cà phê được biết đến có khả năng chống lại bệnh sương mai, giúp tăng cường đề kháng của cây trước bệnh tật và giảm thiểu nguy cơ bị nhiễm bệnh.
5. Bệnh Sương Mù (Coffee Leaf Spot)
Bệnh Sương Mù là một bệnh phổ biến trên cây cà phê và thường thấy ở những vùng có khí hậu ẩm ướt và nhiệt độ cao. Bệnh thường thể hiện qua các vết nâu, đen hoặc nâu đỏ trên lá cây cà phê. Những vết này có thể kết hợp lại và gây ra sự suy yếu cho cây. Bệnh Sương Mù do nấm Cercospora và nấm Colletotrichum gây ra. Nấm này phát triển trong điều kiện ẩm ướt và nhiệt độ ấm.
Để trị bệnh Sương Mù, có thể thực hiện các biện pháp sau:
- Phun thuốc trừ bệnh: Sử dụng thuốc trừ bệnh chuyên dụng để kiểm soát sự lây lan của nấm. Việc phun thuốc trừ bệnh sẽ giúp loại bỏ các nấm gây bệnh và ngăn chặn sự lây lan của chúng.
- Cắt tỉa cây: Loại bỏ các nhánh và lá bị nhiễm bệnh để giảm sự lây lan. Tuy nhiên, cần phải chú ý không cắt tỉa quá nhiều để không gây ra sự suy yếu và hạn chế sự phát triển của cây.
Nếu bệnh Sương Mù không được kiểm soát kịp thời, nó có thể gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho cây cà phê và gây ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng của sản phẩm cuối cùng. Do đó, việc phòng chống và điều trị bệnh Sương Mù là rất quan trọng đối với người trồng cà phê.
6. Bệnh Nấm Khô (Coffee Drying Disease)
Bệnh nấm khô là một loại bệnh gây ra sự thối và khô trên quả cà phê và các bộ phận khác của cây cà phê, làm giảm giá trị thương phẩm của sản phẩm. Điều này gây ảnh hưởng đến năng suất và sức khỏe của cây cà phê. Bệnh này được gây ra bởi nấm Uromyces spp. và Pseudocercospora coffeicola, và có thể lan truyền từ cây này sang cây khác.
Để trị bệnh nấm khô, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau để ngăn chặn và điều trị bệnh:
- Thu hoạch sớm: Thu hoạch quả cà phê trước khi chúng bị nhiễm bệnh nặng. Bạn có thể chọn thu hoạch đúng thời điểm để tránh sự lây lan của bệnh.
- Phun thuốc trừ bệnh: Sử dụng thuốc trừ bệnh để ngăn chặn sự lây lan của nấm và giảm thiểu sự tác động của bệnh đến cây cà phê. Bạn có thể sử dụng các loại thuốc có chứa thành phần hữu cơ hoặc hóa học để phun lên cây cà phê.
- Chăm sóc cây cà phê: Chăm sóc cây cà phê thường xuyên để đảm bảo rằng chúng được cung cấp đầy đủ dinh dưỡng và nước. Bạn có thể tưới nước định kỳ và bón phân để giữ cho cây cà phê khỏe mạnh và chống lại bệnh nấm khô.
7. Bệnh Cắt Đọt (Coffee Twig Dieback)
Bệnh Cắt Đọt là một trong những bệnh thường gặp nhất trên cây cà phê. Bệnh này có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho cây cà phê, đặc biệt là khi nó được bỏ qua hoặc không được điều trị đúng cách. Chủ yếu xuất hiện ở các nhánh non, Bệnh Cắt Đọt thường được gây ra bởi nấm Colletotrichum spp. hoặc Sphaceloma spp.
Để phòng trị bệnh Cắt Đọt, bạn có thể áp dụng một số biện pháp sau đây:
- Cắt tỉa: Cắt tỉa các nhánh cây bị nhiễm bệnh để ngăn chặn sự lây lan của bệnh. Nếu không cắt tỉa, bệnh có thể lan rộng và gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng hơn.
- Phun thuốc trừ bệnh: Sử dụng thuốc trừ bệnh để ngăn chặn sự phát triển của nấm. Thuốc trừ bệnh có thể giúp giữ cho cây cà phê khỏe mạnh và đảm bảo rằng nó không bị nhiễm bệnh trở lại.
Ngoài ra, bạn nên thường xuyên kiểm tra và quan sát cây cà phê của mình để phát hiện các dấu hiệu của bệnh Cắt Đọt. Nếu phát hiện bệnh, hãy đưa ra các biện pháp trị liệu kịp thời để đảm bảo rằng cây cà phê của bạn sẽ được bảo vệ và phát triển khỏe mạnh.
Kết Luận: Bệnh hại trên cây cà phê có thể gây thiệt hại nghiêm trọng cho sự phát triển và sản xuất. Việc hiểu rõ về các loại bệnh này, cùng với các biện pháp trị bệnh thích hợp, là cách quản lý hiệu quả để bảo vệ và duy trì sức khỏe của cây cà phê. Tuy nhiên, việc kết hợp nhiều biện pháp quản lý khác nhau và theo dõi sát sao vẫn là yếu tố quan trọng để đảm bảo sự thành công trong việc trồng cây cà phê.
Bà con có thể tham khảo các loại thuốc trừ sâu hiệu quả tại đây:
Thuốc trừ sâu Movento 150OD – Đánh bay rệp sáp, côn trùng hút chích
Top 7 loại thuốc trừ sâu đục thân hiệu quả nhất 2023
Thuốc trừ sâu Regent – Công dụng và cách dùng hiệu quả